Tikler ve Tourette Sendromu

Tikler, aynı şekilde tekrarlanan, amaçsız, ani hareketler olarak tanımlanırlar. Tikler, genellikle belli kas gruplarını etkiler. Sıklıkla yüz, omuz ve/veya boyun kasları olabileceği gibi diğer kas gruplarında da görülebilir. Göz kırpma, yüz kırıştırma, omuz atması, dudak hareketleri, geniz temizleme tiklere örnek olabilecek hareketlerdir. Tikler basit ve karmaşık olmak üzere iki grupta ele alınabilir. Tourette Sendromu'nda ise tiklere başka özellikler de eşlik eder.

Tikler hep aynı şekilde tekrarlanır, belli kas gruplarını içerir, hareketler belli bir amaca hizmet etmez ve ani olarak ortaya çıkar. Çocukta veya gençte görülen tikler zaman zaman azalabilir, yok olabilir, sonra tekrar ortaya çıkabilir. Stresli durumlar, tiklerde artışa neden olabilir. Tourette sendromu ise daha karmaşık bir tablodur. Bu durumda çocukta bedensel ve/veya ses tikleri olur. Çocukta genzini temizleme, belli sesler çıkarma gibi gözlenen ses tikleri, kimi zaman küfür etme şeklinde de görülebilir. Tiklerin yanında, çocukta dikkat eksikliği, obsesif kompülsif özellikler ve sosyal ilişkilerde zorluk da gözlenebilir.

Tourette Sendromu kendi kendine azalan bir seyir izler. Çocukta genellikle 5-6 yaşlarında dikkat eksikliği ile başlayan sorun, basit tiklere dönüşür ve daha sonra diğer belirtiler ortaya çıkar. Gençlik döneminde bu özellikler azalsa da yetişkinlik döneminde geçirilmiş günlerden kalan duygusal yıpranmalar etkisini gösterebilir. Tikleri tümüyle kontrol altına almak oldukça zordur. Psikolojik destek ve medikal yardım belirtilerin azalmasına ve bazen de kaybolmasına yardımcı olabilir.

Gerek tik gerekse Tourette Sendromu kesinlikle uzmana danışılması gereken durumlardır. Çocuk veya gencin kendini nasıl kontrol edebileceği, bu davranıştan dolayı karşılaştığı tepkilerle baş etme ve ailelerin bu konuyla ilgili olarak doğru yönlendirilmesi gerekir.

Bir çocuğun tikleri olduğunu fark etmesi ve bunu kabullenmesi için en az 10 yaşında olması gerekir. Bu yaştan önce bu konuyla ilgili farkındalık kazanması zordur. Bu nedenle ailelerin bu konuyu sürekli gündemde tutmaları, uyarılarda bulunmaları kaygı düzeyini arttırdığı için tikleri azaltmaktan ziyade artırır.