Çocuk ve Genç

Özgüven, ebeveynlerin çocuklarında geliştirmek istedikleri yetilerin en başında yer almaktadır; çünkü hayat başarısında ve psikolojik sağlamlılıkta önemi büyüktür. Özgüven eksikliği ise en basit şekilde, başarısız olma ve hayal kırıklığına uğrama korkusu sebebiyle yeni/zorlayıcı şeyler denemekten kaçınma olarak tanımlanabilir. Özgüven birçok yetide olduğu gibi doğumumuzla birlikte gelişmeye başlar. Ne kadar gelişeceği yetiştirilme şekli çok önemlidir.

Özgüvenli çocuk yetiştirmek için nelere dikkat edilmesi gerekir?

Sonuç ne olursa olsun çocuğunuzun çabasını takdir edin

Her zaman varış noktasına istediğimiz zamanda istediğimiz şekilde gelemeyiz. Aynı şey çocuklar için de geçerlidir. Sonuç odaklı olmaktansa süreç içerisinde ortaya konulan çaba ebeveyn tarafından görülür ve bu çabanın değerli olduğu çocuğa hissettirilirse, çocuk yeniden denemeye çalışmak için daha motive olacaktır.  Sadece sonuca bakılıp eleştirildiğinde, çocuğun bir daha denemek konusunda çekimser olma ihtimali yükselecektir.

Çocuğunuzun kendi sorunlarını çözmesi için ona fırsat tanıyın

Ebeveynler çocuklarını çaresiz gördüklerinde genelde çocuk yardım talep etmese bile çözüm yolları üretmeye başlar. Bu durum sürekli hale geldiğinde çocuk, zorluklar karşısında kendi mücadele etmek yerine, başkasının kurtarıcı olmasına ihtiyaç duyacaktır. Yaşı ne kadar küçük olursa olsun karşılaştığı zor durumlara kendince çözüm üretmesi için çocuğa fırsat tanımak çok önemlidir. Problem çözme yetisi bir anda ortaya çıkan bir beceri değil küçük yaştan itibaren kazanılan ve geliştirilebilen bir yetidir. Ebeveynlerin yardım ve desteğini hissettirmesi çok önemlidir ama sorunlarının çözümündeki esas kişinin çocuk olması gerektiği unutulmamalıdır.

Çocuğunuzun yaşının çocuğu olmasına izin verin

Çocuktan yaşından fazla olgunluk bekliyor olmak da çocuğun rahat büyümesini engelleyen bir faktördür. Çocuktan kendi yaşının üstünde davranış beklemek, çocuk açısından hangi davranışının kabul görüp görmeyeceği konusunda kafa karışıklığı yaşamasına sebep olabilir. Böyle durumlarda çocuk yanlış davrandığı, yanlış düşündüğü ve anne-babasının istediği standartlarda bir çocuk olamadığı gibi olumsuz inançlara kapılabilir. Bu gerçekdışı beklentiler kendinden emin davranmasını engelleyebilir.

Çocuğunuzun merakını besleyin

Özellikle küçük yaştaki çocukların soruları ebeveynler için yorucu olsa da bu soruların mümkün olduğunca cevaplanması ve önünün kesilmemesi önemlidir. Aslında çocuklar sorularıyla dünyayı algılamaya çalışır. Bu yüzden çocukların soruları ebeveynlere ne kadar anlamsız gelse de bu sorularla ilgilenmek ve onları cevaplamak önemlidir. Çocuklar gelişip büyürken merak duyguları da gelişir. Ayrıca ebeveynlerinin de çocuklarına yeni şeyler göstermesi, onlara bilmediği şeyleri öğretmesi ve anlatması da çocuğun merak duygusunu besleyecektir.

Her çocuk yeni nesne, yeni olaylarla karşılaştıkça farklı şeyleri denemeye ve keşfetmeye daha istekli hale gelecek, bunun için adım atmak konusunda daha cesur davranacaktır. Bu yüzden çocukların yaşamında uyaran zenginliği sağlamak onların özgüven gelişiminde çok önemli bir noktadır.

Klinik Psikolog Pınar Çelik

DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü

Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz