Dijital İK: Dijital Dünyanın İnsan Kaynakları Yönetimi

Bilişim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmeler; hem bireylerin sosyal, ekonomik ve kültürel olarak değişmesine sebep olurken hem de kurumsal hayatta yönetim biçimlerini ve iş yapma şekillerini büyük ölçüde etkilemiştir. Günümüzde; kurumların, geleneksel yöntemlerinin yetersiz kaldığını kabullenerek, bilişim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmelere ve değişimlere ayak uydurabilmesi gerekmektedir. Kurumlar, giderek dijitalleşen bu yeni dünya düzeninde insan kaynakları yönetimi stratejilerini de bu dönüşüme uygun bir şekilde geliştirmelidir.

İş dünyasını şekillendiren en önemli faktörlerden birisi olan “dijitalleşme” sürecinde, özellikle internetin aktif kullanılmaya başlanmasıyla hayatlarımıza dahil olan mobil uygulamalar ve sosyal medya; iş dünyasında da çalışma koşullarını, iş yapma biçimlerini ve iş süreçlerini doğrudan etkilemiştir.

Dijitalleşme sürecinde insan kaynakları yönetimi de sanal ortamda gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Özellikle “yeni normal” döneminin de etkileriyle online olarak gerçekleştirilmesi, geçici bir çözüm gibi görünse de kalıcı dijital dönüşümler haline gelmesi beklenmektedir. Kurumların İK yöneticileri de sektördeki tüm güncel gelişmeleri takip etmeli, hem kendilerinin hem kurum çalışanlarının sürece nasıl daha kolay ve hızlı adapte olabileceğini irdelemelidir ve uzaktan çalışmayı doğru yönetmek için online çözümlere yatırım yapmalıdır.

Benson A.D., Johnson S.D., vd., (2016).

Bu süreçte gelişen bilişim ve iletişim teknolojilerinin dijital insan kaynakları yönetimince etkili bir şekilde kullanılması:

• Kağıtsız, dosyasız internet üzerinden hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirilen işe başvuru, işe alım imkanları

• İdari işlem sayısının azalması

• Eğitim verme, performans değerlendirme, kişilik ve yetenek analizi yapma, ücretlendirme gibi İK uygulamalarının online ortamda yapılmasıyla zaman tasarrufu sağlanması

• İnsan kaynaklarının monotonlaşan bu hizmetleri internet üzerinden hızlıca gerçekleştirilmesiyle beraber üretkenliğin ve verimliliğin artmasına yönelik çalışmalar için daha çok zaman kalması

gibi birçok avantajı da beraberinde getirmiştir.

Bu avantajlardan yararlanmak ve dijitalleşme çağına ayak uydurmak isteyen kurumlar, “Dijital İK” için yatırım yapmalı, yeniliklere açık olmalı ve çalışanlarına da böyle bir kurum kültürünü benimsetmelidir.

Dijitalleşmenin etkisiyle geçmişteki “Yeteneği Çekme” stratejilerinin yanında artık “Yeteneği Elde Tutma” stratejileri de büyük önem kazanmıştır. Bu konuda “Çalışan Bağlılığı” yaratmak için çalışmalar yapmak önemlidir. Çalışan bağlılığına etki eden faktörlerin araştırıldığı DBE Çalışan Memnuniyeti ve Bağlılığı Araştırmaları’na Uzaktan Çalışma faktörü de dahil edilmiştir. Araştırma bulgularında, uzaktan çalışmayla ilgili bireylerin yaşadığı en büyük problemin “İş-Özel Yaşam Dengesi” kuramaması olduğu ortaya çıkmıştır. Çalışan bağlılığına doğrudan etki etmediği görülmüştür.

Dünya Ekonomik Forumu(WEF) tarafından yayınlanan “Mesleğin Geleceği 2020” raporuna göre dijitalleşme sürecinde gelecekte öne çıkacak 4 temel yetkinlik :

• Problem Çözme

• Kişisel Yönetim

• Takım Çalışması

• Teknoloji Kullanma/Geliştirme

Olarak belirlenmiştir.

“Yeteneği Elde Tutma” stratejileri kapsamında, mevcut ve başarılı çalışanların kariyer beklentilerine yanıt verebilmek ve bunun için terfi dönemini etkin değerlendirmek önemlidir. Dijitalleşmenin de etkisiyle tüm bu süreç online olarak yürütülmeye başlanmıştır. Kişilerin performanslarının ölçülmesi için online değerlendirme merkezleri oluşturulup, çalışanların performansı çeşitli test ve envanterlerle ölçülmektedir. Özellikle gelişim amaçlı yapılan bu değerlendirme ve planlama süreçlerinin online olarak gerçekleştirilmesiyle “Dijital Terfi” dönemi de resmen başlamış oldu.

Böyle bir dönemde “Dijital İK” sürecine ayak uydurmak ve bu sürece hızlı ve başarılı bir şekilde adapte olabilmek için izlenmesi gereken adımlar şunlardır:

• Süreci Yeniden Gözden Geçirerek Plan Yapmak: İK yöneticileri iş süreçlerini daha verimli bir hale getirmek için dijitalleşmeye dair güncel gelişmeleri takip ederek iş planlarını yeniden düzenlemelidir. Dijital dünyada gelişen yeni teknolojilerden hangileri kurum için faydalı olabilir ve ne şekilde kullanılabilir bunları belirlemeli ve yeni bir yol haritası oluşturmalıdır.

• Süreci Hızlı Yönetebilmek: Zorlu rekabet ortamının var olduğu günümüz iş dünyasında dijitalleşmenin sunduğu yeniliklerin etkili bir şekilde kullanılması ve bunun diğerlerinden daha hızlı ve akıllıca hamlelerle gerçekleştirilmesi önemlidir.

• “Öğrenen Kurum” Olabilmek: İK yöneticileri bünyesinde çalıştığı kurumun da bu değişimlere adapte olmasını ve yeniliğe, dönüşüme açık hale gelmelerini sağlayabilmelidir. Dijitalleşmeye yönelik geliştirilen yeni çalışma düzenini yakından incelemeli ve çalışanların motivasyonunu, performansını takip edebilmelidir.

• Dijitalde Performans Yönetimini Sağlamak: Dijital insan kaynakları yönetiminde gerekli teknolojiler(online formlar, online toplantılar vb.) kullanılarak çalışanların organizasyon hedeflerine göre, performanslarının ölçülmesi ve geliştirilmesi, motivasyonlarının ve becerilerinin yükseltilmesi, işe olan aidiyet duygusunun kaybetmemesinin sağlanması gerekmektedir.

Kaynakça

Benson A.D., Johnson S.D., & Kuchinke K.P., (2016). The use of technology in digital workplace: a framework for human resource development. Advances in Developing Human Resources 4(4) 392-404.

Arslan M., (2016). Dijital İşe Alım, Dijital İK, Kariyer.net, E-book.

Bayarçelik E.B., (2019). Dijital dönüşümün insan kaynakları yönetimi üzerine etkileri.

DBE Kurumsal Gelişim Bölümü

DBE Kurumsal Ölçme / Değerlendirme ve Eğitim Merkezi
Bizi Arayın Eğitmenlerimiz