Kolestrol: Bir Masal Daha 4
Birkaç haftadır kolesterolle ilgili “ÅŸehir efsanelerini” yazıyorum. Geçen haftayı özetleyelim:
- Kolesterolle ilgili araştırmaların toplandığı, yönetildiği kurumun (NCEP) başındaki araştırmacıların neredeyse tamamı aynı zamanda büyük ilaç şirketlerinin hesabına çalışmaktadır.
- Yüksek kolesterolün başta kalp olmak üzere ciddi hastalıklara neden olduğu henüz gösterilmemiştir.
- Bir sürü araştırma kolesterol yükseldiğinde daha uzun yaşadığımızı, düşükse daha çabuk hakkın rahmetine kavuştuğumuzu gösteriyor.
- Kolesterol ilaç pazarı 26 milyar doları bulmaktadır. Bu 2005 yılı rakamıdır.
- 75 yaşın üzerindeki kişilerde yüksek kolesterolün koruyucu rol oynadığı belirtiliyor.
- 11.500 hasta ile yapılan bir araştırmada, düşük ve yüksek kolesterol seviyelerine sahip kişilerin kalp hastalığına bağlı ölüm riskinin eşit olduğu belirtilmiştir. Düşük kolesterollü kişilerin en çok kanser nedeniyle öldükleri görülmüştür.
- 50 yaşın üzerinde yüksek olan kolesterolün ölüm oranını etkilemediği, toplam kolesterol düzeyindeki yıllık her 1mg/dl düşme için kalp damar hastalığından ölüm oranlarının %14 arttığını bildirilmiştir.
- Kolesterol düzeyinin düşük olmasının ölüm riskini arttırdığı açıklanmıştır.
- Kolesterol düşüren ilaçların kadınlarda kalp hastalığından kaynaklanan ölümleri azalttığına dair bir kanıt yoktur.
- Kolesterol düşürücü kullanan yaşlıların ölüm oranlarında bir düşme olmadığı belirlenmiştir.
Bu çalışmaların kaynaklarını büyük ölçüde geçen hafta yazmıştım. Seri bitince tamamını vereceğim.
Rakamlara Ä°ÅŸkence
Birinden bilgi almaya çalışıyorsanız, o kiÅŸi de diretiyorsa, biraz orasını burasını burarsınız o da konuÅŸur. Yapılanın bazen iÅŸkence olup olmadığı bile tartışılır. Ä°statistik jargonunda “rakamlara iÅŸkence” diye bir uygulama vardır. Zar zor bir fon bulduÄŸunuz araÅŸtırmanız, onca zahmetten sonra umduÄŸunuz sonuçları vermedi. HerÅŸeyi çöpe atmak yerine medyanın, doktorların, psikologların, psikiyatristlerin, beslenme uzmanlarının, daha doÄŸrusu ruh saÄŸlığı ve beden saÄŸlığı hizmeti saÄŸlayan tüm profesyonellerin araÅŸtırmayla uÄŸraÅŸanlarının beklentilerini istatistik karşılamadığında yaptıkları bir ÅŸey vardır: Rakamlara iÅŸkence. Yani rakamların orası burası burulur ve arzulanan sonuç elde edilir. Tabii bunları yapanlar, yani etikası yamulmuÅŸ olanlar, Allahtan azınlıktadır.
Ä°laç iÅŸine giren araÅŸtırmacıların etikası yamuk olanları ne yazıktır bu yönteme neredeyse hep baÅŸvurur. Ä°laçların iÅŸe yarayıp yaramadığını anlamak için baÅŸvurdukları bazı kavramlar vardır ve bunlar yetersiz kaldığında yeni kavramlar icat edilir. Bunların ne anlama geldiÄŸi de açıklanmaz. Sık baÅŸvurulan bir iki tanesini görelim: “Toplam ölüm oranı” ve “göreceli risk azalmasıdır”.
Toplam ölüm oranı, bir ilacın riskli olup olmadığını anlamak için bakılması gereken en güvenilir istatistiktir. Toplam ölüm oranına bakılması, bir ilacın kulanılırken sizi kanser, kalp krizi veya başka bir hastalıktan öldürmediğini garantiler.
Toplam ölüm oranını bildirirken, ilaç firmaları ya “mutlak” ya da “göreceli” kavramlarını kullanırlar. “Göreceli risk azalması”, etikası yamulmamış araÅŸtırmacılar ve istatistikçiler tarafından itibar görmez, çünkü güvenilir deÄŸildir. Böyle olmakla birlikte, ilaç firmaları yalnızca bu istatiÄŸi vermekte devam ederler. Çünkü bu istatistiÄŸin temel görevi, ilacı daima olduÄŸundan daha etkili göstermesidir.
Bir deneyde, 5 yıl kolesterol düşürücü ilacı kullanan kiÅŸilerde mutlak toplam ölüm oranında 0.9 azalma olduÄŸunu, oysa prospektüsünde toplam ölüm oranında %22’lik azalma olduÄŸu yazmaktadır. DiÄŸer bütün kolesterol deneyleri aynı resmi çizmektedirler.
Bir başka deneyde, ortalama 4.9 yıllık izleme sonucunda, ilaç uygulandığında, düşük ve yüksek kolesterol arasındaki toplam ölüm oranında mutlak risk azalması yüzde 0 dır. Ne düşük ne yüksek grupta ilaçla ilgili uygulama erken ölümleri önlememiştir.
Aşağıda en büyük ilaç firmalarından birinin, en çok kullanılan kolesterol düşürücü ilaçlardan biriyle ilgili ilanının metnidir. Aşağıdaki metin, ilanda en dipte ufak harflerle yer almaktadır. Firma ve ilaç adını gizli tutuyorum:
Önemli Bilgi
X ilacı reçeteyle satılan, kolesterolü düşürmek amacıyla diyetin yanı sıra kullanılan bir ilaçtır. X herkes için uygun deÄŸildir, karaciÄŸer hastalığı bulunan veya muhtemelen karaciÄŸer problemleri olanlar, emzirenler, gebeler, veya gebe Kalma olasılığı olanlar kullanmamalıdır. X’in kalp hastalığını veya kalp krizini önlediÄŸi kanıtlanmamıştır.
Haftaya; Kolesterol düşürücü ilaçlar kalp hastalığını neden önlemez.
04.09.2009
Benzer İçerikler :
Daha önce en çok satan ilişki manuellerine kadın ve erkeklerle ilgili tutumların yansımalarından bahsetmiştik. John Gray örneğinden yola çıkarak, ...
Bir zaman önce Gallup’un çalışan baÄŸlılığı ile ilgili yaptığı araÅŸtırmaları özetlemiÅŸtik. Gallup “çalışan memnuniyeti” ve “çalışa...
Geçtiğimiz haftalarda sizleri, birçoğumuzun ısrarla kabul etmek istemediği irrasyonel tarafımızla yüzleşmeye davet etmiş; sanılanın aksine, akıldışının ...
Her yıl bir çok anne çocuÄŸunun bir çok alanda arkadaÅŸlarından geri kaldığını, hiçbir ÅŸeyi doÄŸru yapamadığını, “felaket unutkan” olduÄŸunu, yazdığı ...
İlginizi Çekebilir :
EÅŸlerin bir ÅŸikâyetle terapiye baÅŸvurma tarihi pek de öyle eskiye dayanmaz. Eskiden yen kırılır kol içinde kalır, ya da tam tersi olabilir hesabı, çarÅ...
Buraya kadar söylenenleri bir özetleyelim: 1. Nerede kronik hale gelmiş, aşılamamış bir sorun varsa orada sorunu aşmak için bulduğumuz çözümün ya da çarenin ...
GeçtiÄŸimiz hafta, her bireyin ve topluluÄŸun sorgu sual kabul etmeyen, sarsılmaz, “mutlak” fikir ve inanışlara sahip olduÄŸundan söz etmiÅŸ ve ...
Geçen hafta sosyal bağlardan ve ilişkilerden beslenen mutluluktan, sosyalleşmeye ayrılan zamanın etkilerinden ve iş ortamında kurulan arkadaşlık ilişkilerinden ...