Basında Dbe

Dikkat çekecek kadar alkol ya da madde kullanımı, çözülmemiş geçmiş travmaları, seksin ilişkinin ana motoru haline gelmesi, bozuk aile ilişkileri... İşte, bir evliliği baştan tehlikeli sınıfa sokan 5 risk faktörü...

Davranış Bilimleri Enstitüsü Kurucu Başkanı Psikolog Emre Konuk evlilikte risk faktörlerini anlattı:

1) Bağımlılık

Biriyle berabersiniz ama dikkatinizi çekecek kadar alkol ya da bir madde kullanımı var. Akşam yemeklerine çıktığınızda sıkça sarhoş oluyor. Bu çok ciddi bir durum. Çünkü bağımlılık bugünden yarına kolay değişen bir şey değil. Dolayısıyla evlenmeyi düşündüğünüz birinin alkol, kumar, at yanşı, televizyon gibi bağımlılıkları varsa bilin ki bu sorun evlendikten sonra da devam edecek. Evliliğinde problem yaşayanlara soruyoruz: "Peki siz nişanlıyken şikayet ettiğiniz bu sorunları görmüyor muydunuz?" Çok sık aldığımız yanıtsa şu oluyor: "Vardı! O zamanda böyle beni ihmal eder, çabuk öfkelenirdi ama onu düzelteceğimi sanıyordum." Maalesef birçok kişi kendini Saba Melikesi, ya da Büyük İskender olarak gördüğü için her şeyi düzeltebileceğini sanıyor. Bir evlilikte en zararlı düşünce bu. Çünkü evlilik eğlencelik bir alan değil. Aile kurmak, çocuk sahibi olmak, başka doyumlar almak için evlenilir, eğlenmek için değil! Evliliklerinden doyum almayanlarla konuştuğumuz zaman, evlenirken hangi koşullar altında bir araya geldiklerini, niye evlendiklerini sorarız. Birçok çift eşinin saygı duyduğu nitelikleri konusunda bir şey söyleyemez. Ama birbirlerini çok sevdiklerini, aşık olduklannı kolayca anlatırlar. "Peki ama eşinin neyini beğeniyordun?" diye sorunca "Beni çok seviyordu, ben de çok aşıktım" diye yanıtlayabiliyorlar. Halbuki evliliği iyi gidenlere bu soruyu sorduğumuzda çiftler saygı duyduğu birkaç özellikten söz edebiliyor.

2) AÅŸk Yeterli DeÄŸil

Aşk bir evlilik için yeterli değil. Hatta bu açıdan bakarsak görücü usulüyle evlenmek daha garanti. Çünkü saydığımız bütün risk faktörlerini anne baba eliyor. Kız tarafı da erkek tarafı da gidip gençlerin bankalarına kadar araştırma yapıyorlar. Mahalleye gelip bakkala gencin karakterini soruyorlar. İçki içiyor mu, içtiği zaman nasıl içiyor? Eğitim farkı var mı, dürüst mü, ahlaklı mı, kötü alışkanlığı var mı? Bu risk faktörlerini eledikten sonra geriye bir tek iki insanın birbirine yakınlık duyması kalıyor. O da oluyorsa evleniyorlar. Oysa aşk dediğin zaman bu kriterlere bakmazsın bile.

3) Seksin İlişkinin Ana Motoru Olması

Eğer ortak beğeniler, paylaşım yok, bir tek seks varsa ilişki tehlikede anlamına gelir. Evlenmeden önce cinselliği yaşayanların birçoğu sanıyorlar ki iyi seks evlendikten sonra da hep böyle mükemmel devam edecek. Böyle bir şey olmuyor tabii!

4) Geçmişte Travma

Kişinin geçmişinde çözülmemiş ve hâlâ etkili travmatik olaylar varsa evlilik kalitesinin düşmesi olası. Mesela kişi şiddete maruz kalmışsa, ailesinde şiddet gözlemiş ise ya da cinsel taciz, ihmal edilme gibi sorunlarla karşılaşmışsâ bu durum evliliği olumsuz etkileyebilir. Bir başka gözlemlediğimiz şey de şu: Eğer evli çiftler geçmişlerinden söz ederken iyi ve güzel şeyleri anlatıyorlarsa sorunları çözmek daha kolay. Buna karşılık evlilikleri çıkmaza girenler hep kötü anlan hatırlıyor. Ya zamanında hatırlanacak yoğunlukta ve sıklıkta güzel bir an yaşamamışlar, ya da kötü anılar yüzünden iyiler de artık hatırlanmayacak hale gelmiş.

5) Bozuk Aile Ä°liÅŸkileri

Bazılarının ortalama bir aileden farklı yaÅŸam tarzları olabiliyor. Mesela eve ne zaman gelineceÄŸi, gidileceÄŸi, ne zaman yemek yenileceÄŸi, televizyonda hangi programın seyredileceÄŸi, giyim kuÅŸamın nasıl olması gerektiÄŸi gibi bazı aile kuralları yerine oturmamış, herkes tarafından benimsenmemiÅŸ olabilir. Birçok aile, yaÅŸamı içinde bu meseleleri halleder. Uzun boylu konuÅŸmazlar bile! AkÅŸam aile oturur televizyonda bir ÅŸeyler seyreder, birileri mızmızlık eder ama ciddi bir sorun çıkmaz. AkÅŸamlan 7-8 arasında sofraya oturulur, yemek yenilir. Evin gençleri ne zaman sokaÄŸa çıkabileceÄŸini, hangi koÅŸullar altında izin alması gerektiÄŸini bilir. Bütün aileler bu kuralları oturtmak zorundadır. Sofra kurulmasından bulaşıkların yıkanmasına kadar birçok ÅŸey, bazı ailelerde hiç halledilmeyen sorunlar haline dönüşebilir. Böyle olunca da bozuk aile iliÅŸkileri ortaya çıkar. Kritik nokta ÅŸu: Evlenirken insanlar nerede oturacaklarını, nerede yaÅŸayacaklarını, hatta çocuk doÄŸurup doÄŸurmayacaklarını konuÅŸmuyorlar. Çocuk doÄŸduktan sonra ne yapacaklar? Kim kalkacak, kim bebeÄŸin mamasını hazırlayacak? Anne çocukla uÄŸraÅŸtığına göre alışveriÅŸi kim yapacak? Bunların hepsi en başından konuÅŸulmalı. "Evlenince sana tabii ki yardım ederim" diyorsa bu, bir tabağı masadan alıp mutfaÄŸa götürmek anlamına da gelebilir. Daha fazlası olmayabilir. Bir kadın olarak hem aile bütçesine katkıda bulunuyor, ondan sonra dönüp evinin alışveriÅŸini, çocuÄŸun bakımını yapıyorsanız yorulursunuz. Söylemek istediÄŸim ÅŸey fiziksel bir yorgunluk deÄŸil. Çünkü yorgunluk uyuyunca geçer. Ama kızgınlık ve öfke birikmesine engel olamazsınız. "Sen koltukta uzanırken, bütün yük benim sırtımda" dediÄŸiniz anda da 'dırdır' yapan kadın olursunuz. Bunları yaÅŸamamak için en doÄŸrusu evliliÄŸin başında bütün bunları detaylı biçimde konuÅŸmak.

İşin Sonuna Geldiğinizi Nasıl Anlarsınız?

Birçok çift evlilik terapisine geldiÄŸinde  aralarında iletiÅŸim problemleri olduÄŸunu çocukla ilgili konularda anlaÅŸmazlık olduÄŸunu. Söyler; "Peki evliliÄŸinizde ciddi bir sorun var mı? diye sorduÄŸumuzda "Hayır, yok" derler Sorun var, acıtıyor ama ciddi deÄŸil. Bu biraz size garip gelebilir. Mesela nasır çok acıtır ' bağırtacak kadar acıtır, ama öldürmez Migren krizi bir hafta sonu evinde kapalı kalmanıza yol açabilir. Pencereleri kapatıp gözünüzü baÄŸlarsınız, kendinizi belki yerden yere atarsınız, ama hayati bir sorununuz yoktur. Ä°ÅŸte ne zaman "EvliliÄŸimizde ciddi sorunlar var" cümlesi söylenirse anlayın ki o evlilik tehlikede. Taraflardan biri artık bir noktaya gelip, sorunları paylaÅŸmak istemiyor. Havlu atıyor. Ona göre artık sorunlardan söz etmek yararsızdır. Hele sorunlardan söz etmeyen kadınsa, anlayalım ki kadın o evliliÄŸin ipini çekmiÅŸtir.

Neden Kadın Daha Belirleyici?

Erkekler zaten çoÄŸunlukla "Bunları paylaÅŸmak, konuÅŸmak bir iÅŸe yaramıyor. Daha çok kavga ediyoruz" diyor. Yani kavga çıkmaması için susabiliyor. Ama "EÅŸini seviyor musun?" diye sorduÄŸumuzda "Çok seviyorum, iyi annedir. Bir tek dırdırı var" diyor. Bu konuÅŸmadan anlıyoruz ki, erkek konuÅŸmayı yararsız görüyor. Ama kadının konuÅŸmayı yararsız görmesi artık o kocayı yararsız görmesi anlamına gelir. BoÅŸanmadan az önce ya da aldatmaya doÄŸru süreçte bir baÅŸka tehlikeli nokta da eÅŸlerden birinin sorunlan tek başına çözmeye çalışması. ÇocuÄŸunun okuldaki sorunlarını anlatmaması gibi. Ä°ÅŸte bunlar evliliÄŸin sonuna doÄŸru özlemlediklerimiz

Posta Karnaval / 11.08.2013

Yazının tamamını pdf formatında okumak için tıklayınız.