Emre Konuk

Birkaç haftadır sizinle Gallup’un liderlikle ilgili olarak yaptığı geniÅŸ kapsamlı bir araÅŸtırmayı özetlemeye çalışıyorum:

1. Yüksek performans gösteren lider ve yöneticiler çalışanların güçlü yanlarına odaklanıyorlar, ekiplerini iyi seçiyorlar ve takipçilerinin-izleyenlerinin ihtiyaçlarını iyi analiz ediyorlar.

2. İyi liderlerin ve yöneticilerin geleneksel yetkinliklerin-özelliklerin pek çoğunda ortalamanın üzerinde olduklarını görüyoruz ama hepsinde değil.

3. Biraz dikkatli bakınca pek de şaşırtıcı olmayan bir diğer sonuç da; her alanda yetkin olmaya çalışan bir liderin sonuçta mevcut kapasitenin aksine başarısız olabileceğini gösteriyor.

4. Kişiler, en yetenekli oldukları alanlara yatırım yaptıklarında, zayıf oldukları alanlara yatırım yaptıklarından çok daha fazla gelişiyorlar; her iki alanda da eşit oranda çaba harcamış olsalar bile.

Denebilir ki; peki tamam, iyi olduğumuz yönleri güçlendirip zayıflara odaklanmazsak daha çok şey kazanırız da, iyi yönlerimizin liderliğimize katkıda bulunacak yönler olduğunu nereden biliyoruz? Burada, güçlü yönleriniz arasından hangilerine odaklandığınız önemli bir nokta ve aslında sizi başarılı bir lider yapacak güçlü yanlar bulmanız hiç de zor değil.

Bunu, “iyi lider” özelliÄŸi olarak düşünülebilecek bir özelliÄŸi ele alarak açıklamaya çalışalım. ÖrneÄŸin; dışadönük olmak. Ä°nsanlarla iletiÅŸim kurmayı seven, ilgisi diÄŸer insanlara yönelik kimseler yönetici profiline daha uygun görülür. Bir makine mühendisini düşünelim, tesadüfen içedönük bir yapıya sahip olsun. İçten gelen bir eÄŸilimle insanların yer aldığı etkinliklerden çok da hoÅŸlanmıyor, kendi başına olmayı tercih ediyor. Fakat iÅŸinde çok baÅŸarılı, teknik anlamda çok yetkin ve bir noktada ekibi yönetmesi teklif ediliyor. Bu kiÅŸinin, içinden gelmediÄŸi halde, “iyi lider” özelliÄŸi diye, ekibiyle sosyal aktivitelerde keyifle yer almasını bekleyemeyiz, ne o tam anlamıyla var olacaktır orada, ne de ekibi bundan keyif alacaktır.

Bunun yerine bu kiÅŸi, çalışanları ile iletiÅŸimini güçlendirebilecek, güçlü ve liderlikte iÅŸe yarar yanlarını araÅŸtırmalıdır. Acaba çok sosyal biri olmasa da, diÄŸerlerinin duygularını anlama konusunda özel bir yeteneÄŸi olabilir mi? Ya da, farklı görüşlere çok açık, çalışanlarının düşüncelerine önem veren biri olabilir mi? EÄŸer böyleyse bu kiÅŸi bu özelliklerine eÄŸilebilir, çalışanların fikir ve görüşlerine önem verme, onların duygu durumlarını anlayıp ihtiyaçlarını karşılama konusunda oldukça baÅŸarılı olabilir. Yani ekibiyle olumlu bir iliÅŸki kurmanın yolu sadece zayıf yönü olan dışadönüklük üzerinden gerçekleÅŸmek zorunda deÄŸil. Çünkü ÅŸimdiye kadar çok da iÅŸe yaramamış gibi görünen bu güçlü yanlarını, içten gelen bu eÄŸilimlerini fark etmesi, geliÅŸtirmeye çalışması çok daha kolay olacaktır. Çünkü hem bunu yapabileceÄŸine inancı olacaktır, hem de yaptığında kendini bir adım daha tamamlanmış hissedecektir. Günlük dilimizde “kendimizi gerçekleÅŸtirmek” diye ifade ettiÄŸimiz yaÅŸantı, aslına sahip olduÄŸumuz yetenekleri günlük yaÅŸama yansıtmak anlamını taşır.

Onlar Ne Yapmış?

Farkında olarak ya da olmayarak, büyük liderlerin çoÄŸunluÄŸu, kendilerini en rahat hissettikleri davranışları olumlu ve etkin biçimde kullanarak baÅŸarı elde etmiÅŸlerdir. Büyük liderlere baktığımızda, aslında benzerliklerden çok farklılıklar olduÄŸunu görüyoruz. ÖrneÄŸin, Winston Churchill’in cesur ve hükmedici tavrına karşın Mahatma Gandhi sakin ve sessiz bir yaklaşıma sahiptir ve her ikisinin de büyük liderler olduÄŸu yadsınamaz. Biri diÄŸerinin özelliÄŸini “iyi lider” vasfı olarak tanımlasaydı ve öyle olmaya çalışsaydı muhtemelen iÅŸe yaramazdı.

Clifton, 1960’dan itibaren, eski devlet baÅŸkanları ve hemen her alandan büyük endüstrilerin liderleri ile 20.000’den fazla görüşme yapmıştır. Oldukça dikkatli bir ÅŸekilde yapılandırılmış, 90 dakikalık bu görüşmeler onu ÅŸu sonuca getirmiÅŸtir: Her lider, kendi güçlü yanlarını ve onları ortaya çıkarıp geliÅŸtirmeyi ve doÄŸru yerde doÄŸru zamanda bu güçlü yanlarını kullanmayı çok iyi bilmelidir.

Haftaya, güçlü yanlara odaklanmanın çalışan motivasyonunu nasıl etkilediÄŸi konusundaki çalışmalardan ve baÅŸarılı liderlerin etrafındaki insanlardan ve beraber çalıştığı ekibin özelliklerinden bahsedeceÄŸiz…

01.11.2009