Çocuk ve Genç

Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu Olan Çocukların Aileleri Neler Yapmalı?

1. “Tedaviye gerek yok, büyüyünce geçer.”

2. “Çocuğu kendi haline bırakmalıyız. Ben de küçükken böyleydim”

3. “Çok şımarttık, şımarıklıktan yapıyor.”

4. “Bilerek bizi dinlemiyor.”

Yukarıdaki cümleler size tanıdık geliyor mu? Belki etrafınızdaki anne babalardan duydunuz belki de kendiniz çocuğunuz için bu ifadeleri kullanıyorsunuz. Peki ama ya çocuğunuzda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) varsa? DEHB tedavi gerektiren ve tedaviye cevap veren, şımarıklık olarak nitelendiremeyeceğimiz bir bozukluktur.

DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) hakkında bilinmesi gerekenler:

• (DEHB) Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu çocuklarda, ergenlerde ve yetişkinlerde yaygın olarak görülen nörogelişimsel ve davranışal bir bozukluktur.
• Erken tanı tedavi süreci için çok önemlidir. Ayrıca teşhise yardımcı olmak amacıyla psikolog tarafından testler uygulanır. Bir çocuk psikiyatristi tarafından da DEHB tanısı konulması gereklidir.
• DEHB, tedavi edilebilir. Psikiyatrist, klinik psikolog, anne-baba ve öğretmen işbirliği tedavi sürecinde çok önemlidir.
• DEHB tedavi edilmediğinde ergenlerin ve yetişkinlerin kaygı bozuklukları, majör depresyon, madde kullanımı, yeme bozuklukları, uyku bozuklukları, düşük akademik başarı,düşük iş başarısı, kişilerarası ilişkilerde problemler ve davranış bozuklukları yaşama riski artmaktadır.

DEHB Tanısı olan Çocukların Anne-Babalarına Öneriler:

Çocuğunuza kuralları açıkça belirleyin

Sizin için önemli olan kuralları belirleyin ve bunları birlikte yazıp, herkesin görebileceği bir yere asın. Çocuğunuz daha küçükse, kurallara dair resimler bulup bir kartona yapıştırabilir ya da kuralla ilgili resimler çizebilirsiniz.

Bu kurallara uyabildikçe size yardımcı olduğu için çocuğunuza teşekkür edin, sarılın ve öpün.

Net ifadeler ile rutinler oluşturun

DEHB’li çocuklarda kendilerinden ne beklendiğini anlamaları için rutin çok önemlidir. Öngörülebilir, tahmin edilebilir ve süreklilik gösteren rutinleri destekleyin.

Çocuğunuzun olumlu yanlarını görmeye çalışın

Çocuğunuzun davranışları ailedekiler, öğretmenler ve arkadaşları tarafından çoğu zaman olumsuz olarak değerlendirilmektir. Onun özgüvenini yükseltecek şekilde olumlu davranışlarını övün.

DEHB’e özgü davranışları çocuğunuzun elinde olmadan yaptığının hep bilincinde olun

Ne yapmamalarını değil “ne yapmaları gerektiğini” söyleyin.

Çocuğunuzun olumlu davranışlarını küçücük de olsa o anda hemen övün. Bu onunla ilgilendiğinizi gösterecek, kendine önem verilmesi onu cesaretlendirerek özgüvenin artmasını sağlayacaktır.

Bu olumlu davranışları için küçük ödüller de verebilirsiniz.

Gün içinde birlikte oyun oynayın

Kutu oyunları gibi kuralları olan oyunlar hem oyunu kurallarına göre oynamak zorunda olduğunu deneyimletir hem de birlikte keyifli zaman geçirmenizi sağlayarak çocuğunuzun sizinle ilişkisini güçlendirir.

Hayatınızda düzenlemeler yapın

Örneğin çocuğunuzla alışverişe çıkmak sizin için zor ise bunu kendi başınıza yapabileceğiniz bir zaman ayarlayın.

Nasıl hissettiğinizi söyleyin

Çocuğunuzu “Hep böyle davranıyorsun, bıktım senden” gibi eleştirmek yerine, “Böyle yaptığında / davrandığında bu beni gerçekten çok üzüyor” deyin.

Tartışmalardan kaçının

Çocuğunuz kurallarınıza uymadığında onunla tartışmak yerine net ve kararlı olun. Örneğin arkadaşının oyuncağını elinden alan çocuğunuza “Şimdi üçe kadar sayacağım arkadaşının arabasını ona geri ver.” deyin.

Kendinize mutlaka zaman ayırın

Anne- baba olarak sorumlulukları paylaşmayı unutmayın. Kendinize özel bir zaman dilimi ayırın ve size özel olan o zamanı mutlaka çocuğunuza bildirin. Unutmayın oksijen maskesi önce size, sonra çocuğunuza...

Uzman Klinik Psikolog, Ece Eryılmaz - DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz