Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunun İki Ucu

Çocukluk çağının en sık görülen gelișimsel bozukluklarından biri olan Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) son yıllarda dünyada ve ülkemizde giderek daha çok dikkat toplayan bir konu haline gelmiştir. Çocuklarda bazen dikkat eksikliği ve hiperaktive birlikte görülebilirken bazen de sadece dikkat eksikliği ve zamanlama problemi veya dürtüsellik ve hiperaktivite problemi olarak iki ayrı şekilde görülebilmektedir. Her bir çocuk DEHB ile farklı tutum ve stratejiler kullanarak mücadele eder. Bu nedenle her çocuğun durumu kendine özel olarak değerlendirilmeli, çocuğa ve ailesine yönelik özel destek ve tedavi planlanmalıdır.

Dikkat eksikliğine sahip çocuklar;

Ayrıntılara çok dikkat etmeyebilir ve sıklıkla hata yapabilir.
Görevleri tamamlarken veya etkinliklere katılırken dikkati sürdürmekte güçlük çeker, okul ile ilgili çalışmalarını tamamlamakta zorlanır.
Doğrudan kendisiyle konuşulduğunda genellikle dinlemiyor gibi görünebilir.
Sürekli zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınırlar, isteksiz davranırlar

Dikkat Eksikliği Semptomları

-Uzun ve sıkıcı görevler üzerinde dikkati verememe

-Dikkat dağıtan unsurlardan çok etkilenme

-Dalgın, dağınık ve unutkan olma

Hiperaktif çocuklar;

Yerinde duramaz. Amaçsızca koşabilir, tırmanabilir ve zıplayabilir.
Aşırı konuşabilir, birisi konurken onu dinlemeyip sözünü kesebilir.
Sessiz sakin durabilmekte ve oyun oynamakta güçlük çeker.
Her zaman bir şeylerle uğraşır ve kıpır kıpırdır.
Sırasını beklemekte zorlanır.
Kendini durdurmakta zorlanır.
Kurallara uyamayabilir.

Hiperaktivite Semptomları

-Hareketlilik yanında okul ve derslerinde problemler

-Arkadaş ve çevresiyle ilişkilerinde sorunlar

-Kendine veya çevresine zarar verecek davranışlar

-Sık kaza ve sakarlıklar

-Riskli davranışlara eğilim

-Öfke

-Çok konuşma

-Unutkanlık

gibi semptomlardan bir veya birden fazlası görülebilir.

Ancak her hareketli veya yaramaz çocuk da DEHB değildir.

DEHB’i erken keşfetmek çocukların hayatını değiştirebilir. DEHB olan ve tedavi edilmeyen çocuklar, toplum tarafından “sorunlu çocuk” olarak görülmekte ve etiketlenmektedirler. Ayrıca tedavi edilmediği takdirde ergenlik ve yetişkinlik dönemlerinde de sorunlar devam edebilmekte ve günlük hayat akışı içerisinde bazı zorluklara neden olabilmektedir. Bu nedenle DEHB için tedavi süreci önemlidir.

DEHB tedavisinde psikoterapi ve medikal tedavi genellikle birlikte uygulanan tedavilerdir. Eğer çocuğunuz bir psikoterapi sürecindeyse uzmanınız bu durumu kontrol etmeye yardımcı olmak adına ilaç tedavisi önerebilir ve sizi bir psikiyatriste yönlendirebilir. Burada ilaçların seçimi, doz değişikliği, ilacı bırakma veya azaltma kararı mutlaka psikiyatrist kontrolünde gerçekleştirilmelidir. DEHB tedavisinde aile, öğretmen, psikiyatrist ve psikolog iş birliği, çocuğun uyum ve işlevselliğini, okuldaki başarı ve günlük yaşam becerilerini geliştirmektedir.

Eğer henüz bir uzmandan yardım almıyorsanız ve çocuğunuzun DEHB semptomları taşıdığını düşünüyorsanız mutlaka bir uzmana danışmanız önemlidir.

Kaynak: https://www.moxoturkiye.com

ÇOCUK VE GENÇ BÖLÜMÜ TERAPİSTLERİMİZ:

Derleyen:
DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Çocuk Bölümü Terapisti Psikolog Nurdan Özçelebi