Kurumsal Gelişim Merkezi

Ofis Bitkileri “Mikro-Toparlama” - Beynimize Gün Boyunca Yenilenme Şansı Sağlıyor

Her günümüzü ofiste harcadıkça, pek az şey doğanın önemini anlamamıza yardımcı olur. Pencereleri bitkileri gören bir ofiste çalışanlar, kendilerini pencereleri binalara ve yollara bakan çalışanlardan daha tatmin olmuş olarak belirtirler. Bilimsel bir ankete göre penceresiz ofislerde çalışan çalışanlar ise, ofisin duvarlarına “daha çok doğa temalı” resimler asma eğilimindedirler. Ayrıca çalışma ortamına koymak için bitki almaları, diğerlerine oranla beş kat daha fazladır.

Beynin Doğadan Nasıl Yararlandığına Dair Birçok Kanıt Vardır  

Masa bitkileri bir yere çeki düzen verebilir ama psikolojik güç vermesinin yanı sıra görsel olarak iyi görünmesi de başka önemli bir konudur. Yapılan iki araştırmada, Norveç’ten bilim adamları öncülüğünde olan bir araştırma takımı masa bitkilerinin çalışanların üreticiliği üzerine etkisini test etmişlerdir. Araştırmacılar, çalışma alanını stimüle etmek için katılımcılara dikkat gerektiren bir görev vermişlerdir. Görev, katılımcılardan bilgisayar ekranından birkaç cümle okumalarını ve okudukları her cümlenin sonundaki kelimeyi hatırlamalarını gerektirmektedir.

2011’de yayımlanan ilk çalışmada bazı katılımcılar, etrafında hiçbir şey olmayan basit bir tahta masada oturup okuma görevini yerine getirirlerken test edildi. Diğerleri de aynı görevi etrafı çiçeklerle ve süs bitkileri ile çevrili bir ofiste yerine getirdi. Deneyin sonuçları oldukça açıktı: masasında bitki olan çalışanların puanı, masası boş olanlara göre iki kat daha yüksekti.

Bu yaz yayımlanan ikinci araştırmada, biraz farklı ortamda benzer sonuçlara ulaşıldı. Katılımcılar yine çiçek ve bitki olan masalarında yapılan dikkat testinde, masası boş olanlara göre daha fazla gelişme gösterdi (İmitasyon objeler de ayrıca test performansını yükseltti, buna göre bu sonuçlar, sıkıcı/donuk ortamlar için istatistiksel bir eser sayılabilir). Masasında bitki olan ve pencereli bir ofiste çalışan çalışanlar, bilişsel olarak daha fazla gelişme gösterirler.

Her iki çalışmada da yer alan Norveç Üniversitesi Yaşam Bilimleri’nden Ruth K. Raanaas, ofis bitkileri için basit, çalışanları tatmin eden ve odaklanmalarına yardımcı olan, fiyat olarak da uygun bir türde olabilir diyor. “Birçok insan, hayatlarının büyük bir kısmını işte geçiriyor”, “öyleyse küçük bir etkinin bile, çalışanların ve çalışma saatlerinin üzerinde önemli pratik sonuçları olabilir,” diye ekliyor.

Yeni yapılan bir çalışma, beynin doğadan nasıl yararlandığına dair birçok kanıt ekliyor. Buna göre, parkta kısa bir yürüyüş kişiye bir göreve odaklanması için yardımcı oluyor, ağaçları görmek sürücülerin “yol verme kavgasını” azaltıyor ve hastanın bitkileri gören bir odada kalması ruhunu canlandırıyor.

Muhtemelen doğa bu psikolojik sihir ile nasıl uğraşıyor diye düşünüyorsunuzdur. Bu konuda pek çok fikir var ama çoğu araştırma Michigan Üniversitesi’nden Rachel ve Stephen Kaplan’ın tarafından tasarlanan“Dikkat Toplama Teorisi”ni işaret etmektedir.

“Dikkat Toplama Teorisi”nin ana fikri, beyinlerimizin doğrudan dikkat gerektiren bir görev için çok fazla enerji harcadığını söyler. Bu zihinsel yorgunluk ancak doğrudan dikkat vermeye bir ara verdiğimiz zaman yeniden toparlanabilir. Uyku bu işi görebilir ama uyanıkken doğrudan dikkatimizi, zihnimizi doğrudan olmayan ya da çaba gerektirmeyen bir işe kaydırarak da yenileyebiliriz. Doğa bunun gibi emici, toparlayıcı dikkat sağlar.

Masa Bitkileri Ofis Gereçleri Kadar Önemli Olmalıdır

Rachel Kaplan önceki çalışmalarda masa bitkilerinin “mikro-toparlayıcı” etkisi için, eğer her katılımcının doğa ile etkileşimini özellikle dikkate alırsanız etkileyici olacağını belirtir. Bununla birlikte, testi çözen katılımcılar görevleri okurken yalnızca iki kısa ara vermişlerdir. Kaplan “Çok kısa, minimal bir müdahaledir”, “bence bu dikkat çekicidir.” diye belirtir.

Kaplan bu tarz araştırmaların tasarımcıları ve çalışanları, kıdemli çalışanlar için sağlanan ek gelirlerin ya da imkanların yerine, masa bitkilerini ofis gereçleri kadar önemli görmeleri konusunda ikna etmesini umut ediyor.  Ekrana bakarken verilen aralarda ya da iş arkadaşı ile konuşurken oluşan birçok küçük dikkat toplama zinciri, daha fazla odaklanmaya yardımcı olabilir. Masa bitkileri bir pencere görüntüsünden daha yenileyici bile olabilir, çünkü çalışanlar o bitkilere sahip olur ve gün boyunca onlarla ilgilenmek isterler.

Kaplan sözlerini “Ofis ortamında mikro-toparlayıcı konseptinin çok kullanışlı olduğunu düşünüyorum” diye sonlandırıyor.

Kaynakça: Want To Be More Productive? Buy Some Desk Plants | Co.Design | business + design. (2014). Retrieved from http://www.fastcodesign.com/3021742/evidence/want-to-be-more-productive-buy-some-desk-plants

Çeviri: İlkem Coşkun, Psikolog, BA