Çocuk ve Yalan
“Pınar o sabah annesi ile birlikte bir çocuk filmi seyretmişti. Film bir oyun parkında geçiyordu. Başrol oyuncusu olan çocuk, birçok farklı oyuncağa binip sınırsızca eğleniyor ve oldukça keyifli gözüküyordu. Akşam olunca, Pınar’ın annesinin arkadaşı ve küçük kızı onları ziyarete geldiler. Çocuklar birlikte oynarlarken, annesi Pınar’ın diğer çocuğa bugün bir oyun parkına gittiğini ve çok eğlendiği, nelere bindiğini anlatığına şahit oldu. Ve neredeyse yaşadıkları filmdeki çocuğun yaşadıklarının aynısıydı....”
Yalan zaman zaman birçok çocuğun başvurduğu bir yoldur. Ancak Pınar için yalan söylüyor diyemeyiz. Bu durum sadece çocuğun filmi çok güzel izlediğine, izlemekle kalmayıp filmin içine girdiğine ve başrol oyuncusu ile kendini özdeşleştirdiğine işarettir. Ama, bu ve buna benzer şekilde hayaller kurma çocuğun yaşamının büyük bir kısmını kaplıyorsa o zaman dikkatli olmakta fayda vardır. Ebeveynlerin kendilerini ve çocuklarını gözlemlemeleri yararlı olabilir. Çünkü çocuklar ailelerinden gereken sevgi ve ilgiyi göremediklerinde, hayallerinde ilgi ve sevgi gördükleri ortamlar yaratabilirler. Bu durum, ebeveynler tarafından haddinden fazla okunan veya anlatılan masallar ile de pekişebilir. Ve dahası çocuğun gerçek yaşam ile bağlantısını koparabileceğinden, yaşamdan zevk alamaz hale gelmesine zemin hazırlayabilir.
Daha büyük yaşlarda görülen yalancılık bundan farklıdır. Gelişimsel sürece baktığımızda 6-7 yaş civarındaki çocuk, artık gerçek ile hayali ayırt edebilecek bilişsel kapasiteye ulaşmıştır. Filmlerde veya kitaplarda gördüklerinden ortaya çıkardığı uydurma hikayeleri bir kenara bırakır. Ancak, sizi kandırmak, cezadan kurtulmak veya korktuğu için yalana başvurabilir. Özellikle katı disiplin kuralları olan ailelerin çocuklarında, korku nedeni ile yalan söyleme çok sıklıkla görülür. Çocuklar her ne kadar yalan söylemekten rahatsızlık duysalar da buna devam ederler. Ailenin çocuğa şu mesajı verebilmesi önemlidir. Ne olursa olsun gerçeği söylemenin avantajları, yalan söylemekten daha fazladır. Bu mesaj çok küçük yaşlarda verilebilirse ileriki yaşlarda çocuğunuzun sizinle her şeyi paylaşmasına zemin hazırlamış olursunuz. Aksi takdirde aranızda hep bir gizlilik ve sırlar olacaktır.
Yalan söylemenin diğer bir sebebi de model almadır. Eğer çocuk sizlerin yalan söyleyerek maddi veya manevi birtakım kazanımlar sağladığınıza şahit olursa yalan söyleme eğilimi gösterebilir. Örneğin; çocuğunuza “Baban neredeydiniz diye sorarsa, bugün hiç dışarı çıkmadık diyeceğiz” demek, onu hem yalana teşvik etmek hem de model olmaktır. Hiçbir çocuk yalan söyleme eğilimi ile doğmaz. Ancak, yaşadıkları bazı deneyimler ile birlikte yalanın olumlu sonuçlarını görürlerse o zaman bu davranış biçimi yerleşir.
Açelya Şahin, Uzman Klinik Psikolog - DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Benzer İçerikler :
Ekonomik sorunlar, eşlerin sosyal kültürel yapı farklılıkları, cinsel sorunlar, iletişim bozukluğu, eşlerden birinin ihaneti, aile içi şiddet gibi nedenlerle...
Bir çok anne ve baba, çocuklarının zaman zaman çok çekingen olduğundan, tanımadığı insanların olduğu ortamlarda hep geri planda kaldığından, hiç veya bir-iki ...
Yıllar içinde bana sıklıkla, bir ebeveynin çocuğuna yapabileceği en zararlı şeyin ne olduğu sorusu sorulmuştur. Bir ebeveynin yapabileceği pek çok zararlı şey ...
Annesi, “Sorunumuz, kızım çok rahat yalan söylüyor” diye başlamıştı. Peki nasıl yalanlardı acaba bunlar; “ödev yok” diyo...
İlginizi Çekebilir :
Yapılan çeşitli araştırmalar, her ne kadar babalık rolü anlayışında bir değişim yaşandığını gösterse de erkeklerin yüzde yirmi, yirmi beşi babalığı, meslekleri ...
Oyunu Günlük Yaşantınızın Bir Parçası Yapın Oyun, yalnızca çocukluğun değil yetişkinliğin de önemli bir parçasıdır. Oyun, kişilerin esnek düşünebilmelerini, ...
Çocuğunuz İçin Savunma Okul zorbalığı başka bir insanı kontrol etmek için güç kullanmaktır. Zorbalığa uğrayan öğrenciler kendilerini savunmakta zorluk...
Kaygılı çocuk ve gençlerde görülen bir yere gitmeyi reddetme veya bir şeyi yapmak istememe davranışlarına “kaçınma”’denir. Gerçekten ...