Kurumsal Gelişim Merkezi

“Mükemmeliyetçi insanlar yaptıkları işlerin en iyi şekilde sonuçlanmasını isterler ve standartlarını inanılmaz derecede yüksek tutarlar. Kendilerine bu kadar baskı uyguladıkları için de mükemmelliğe ulaşamama korkusundan dolayı çoğu zaman yapmaları gereken işleri ertelerler.”

Bir işe başlarken yapmanız gerekenleri ertelemeye meyilli misiniz? Başlamanız gerektiğinizi bildiğiniz halde yapmak için kendinizi motive edemediğiniz işler oluyor mu? Ya da bir işe başladığınızda bir türlü sonu gelmediği oluyor mu? Belki de iç sesiniz size sürekli yapmanız gereken işler hakkında konuşuyor ancak buna rağmen kendinizi bir türlü motive edemiyorsunuz. Size harekete geçmenizi söyleyen iç sesiniz çok yüksek olsa da bazen o sesi o kadar çok görmezden geliyorsunuz ki neden tüm bunlara rağmen işlerinizi ısrarla ertelediğinizi belki de siz bile anlayamıyorsunuz. Erteleme ile ilgili çok fazla suçluluk duyuyor olabilirsiniz ve “iç eleştirmeniniz” ertelemeleriniz nedeniyle sizi cezalandırıyor olabilir. Suçluluk duysanız dahi yapmanız gerekenler için gerekli motivasyonu içinizde sağlayamıyor olabilirsiniz.

Tüm bunlar uzun süredir yaşadığınız problemler ise neden sürekli ertelediğinizi merak ediyor olmalısınız. Erteleme genellikle mükemmeliyetçilikten kaynaklanmaktadır. “Bir şeyi tam yap ya da hiç yapma.” Cümlesini birçok kez duymuşsunuzdur. İşte çoğu zaman mükemmeliyetçi bireyler de “hiç yapmamayı” tercih ederler. Mükemmeliyetçi insanlar yaptıkları işlerin en iyi şekilde sonuçlanmasını isterler ve standartlarını inanılmaz derecede yüksek tutarlar. Kendilerine bu kadar baskı uyguladıkları için de mükemmelliğe ulaşamama korkusundan dolayı çoğu zaman yapmaları gereken işleri ertelerler.

Mükemmeliyetçiler yaptıkları işin sonucunun tam da istedikleri şekilde olmasını istedikleri için yaptıkları işlere gereğinden fazla zaman harcama eğilimindedirler. Bu yüzden üstlendikleri görevlere hem çok fazla zaman harcarlar hem de psikolojik ve fiziksel olarak çok daha fazla yorulurlar. İşe başlamadan önce her şeyin yerli yerinde olduğundan emin olmak ve hazırlanmak için ekstra zaman harcarlar. Daha sonra yaptıkları işi çok doğru bir şekilde yapmaya odaklandıkları için çalışırken çok yavaş hareket ederler. En sonunda işlerini yaparken sonucun mükemmel olmasını sağlama çabalarından o kadar yorulurlar ki işlerini ya yarıda bırakırlar ya da durdururlar. Çünkü onlar için sonucun istedikleri gibi olmama ihtimali işi tamamen bırakmaktan daha kötüdür.

Tüm bu bahsedilen özelliklerin sizde de olduğunu düşünüyorsanız ve bu paradoksun içinden nasıl çıkabileceğinizi merak ediyorsanız sizin için birkaç önerimiz var.

• Ertelemenin üstesinden gelmenin en etkili yollarından biri, standartlarınızı düşürmektir. Standartlarınız muhtemelen olması gerekenin çok üstünde fakat siz bunun farkında değilsiniz. Bu nedenle standartlarınızı düşürürseniz, mükemmeliyetçilikten uzaklaşarak işlerinizi “normal” şekilde yapabilirsiniz.
• Standartlarınızı düşürmeye basit ve küçük şeylerden başlayabilirsiniz. Örneğin birisine göndereceğiniz maili defalarca kez kontrol etmeden yazdıktan sonra sadece bir kez hızlıca gözden geçirip gönderebilirsiniz.
• Bu küçük adımlardan sonra “kusurlu” olmak için daha büyük bir adım atın. İş için bir sunumunuz varsa, sunum içeriğini bir araya getirmek için normalde ayırdığınız süreden çok daha az bir sürede işinizi bitirmeye çalışın. O kadar az sürede ne kadar çok şeyi yapabildiğinizi görünce şaşıracaksınız.
• Ertelediğiniz bir hedefi gerçekleştirmek için gerekli asgari başarı düzeyini belirleyin. Ardından o hedefi gerçekleştirmek için çalışmaya mümkün olduğunca çabuk başlayın. Çalışırken kendinize “Bunun mükemmel olması gerekmiyor. Yeterince iyi olması gerekiyor.” Gibi telkinlerde bulunabilirsiniz.

Bu şekilde küçük adımlar atarak çalışma sisteminizi değiştirmeye başlarsanız, erteleme eğiliminizin yavaş yavaş ortadan kaybolduğunu göreceksiniz. Zaman içinde tamamladığınız her görevin, “yeteri kadar iyi” olduğunu gördüğünüzde mükemmeliyetçilikten de kurtulabilirsiniz. Bu süreçte daha önceki işleriniz için çok fazla zaman ve enerjiyi boş yere harcadığınızı fark edeceksiniz. Böylece motivasyonunuz da yavaş yavaş artacak. Gözünüzde büyüttüğünüz tüm işleri tamamlayabilmiş olmanın verdiği tatmin,sizin kendinizi daha da mutlu ve başarılı hissetmenizi sağlayacaktır.

KAYNAK
Rider H., (16 Haziran, 2020). Procrastination Is ReallyPerfectionism. PsychCentral.
https://psychcentral.com/blog/procrastination-is-really-perfectionism#1