Ensest

Ensest, evrensel ve ötedenberi süregelen bir yara olup, biyolojik anlamda kan bağı olan aile bireyleri arasındaki ilişki olarak tanımlanabilir. anne–oğul, baba-kız, dede-torun, kardeşler, hala-teyze, amca-dayı, üvey evlat-baba ve anneyle olan, nikah düşmeyen kişilerle yasak, tabu, günah diye anılan bir ilişkidir.

Ensest ya da cinsel istismarda kişinin kendi isteği dışında cinsel eyleme maruz kalması vardır,cinsel taciz;cinsel ilişkive veya cinsellikle ilgili çeşitli imalarda bulunmak,cinsel içerikli fiziksel temas sağlamak, dokunmak, okşamak gibi eylemler içerir.

Kalabalık ailelerde, aynı yatağı paylaşan,anne-babasıyla aynı odayı paylaşan, onların cinsel eylemlerine şahit olmuş çocuk ve ergenler benzer eylemleri denemek, merak-taklit gibi duygularla da benzeri davranışları oyun gibi başlayan eylemlerle sürdürebilmekte ve yetişkinliklerinde bu olayları hiç yaşamamış gibi unutmuş görebilmektedirler.

Panik atak tanısı konmuş, uçak korkusu ile gelen bir danışanımla EMDR tekniği ile çalışırken 3 yaşlarından 6-7 yaşına kadar ergen dayısı tarafından cinsel tacize uğradığıyla ilgili anıları ortaya çıktı ve zorlu, sancılı seanslarla hala geçmiş zaman travmalarıyla baş edebilmesine çalışmaktayım. Cinsel tacize ilk 2 yaşına kadar uğrayan ve zaman zaman tekrarladığını anımsayan farklı farklı danışanlarım oldu.

Büyük oranda saldırganlar da ensest kurbanlarıdır. Kendilerine yapılanları (Weinberg/1955) özellikle babaların öz ya da üvey kız çocuklarıyla olan ensest vakalarında şu kişilik özelliklerine değinmektedir.

Özellikle aile içinde sosyal ilişkisi yok denecek kadar az, zayıf olan içedönük kişilik.
Eşi ve ailesiyle ılımlı bağlar kuramayan psikotik kişilik,
Psikoseksüel ve sosyal açıdan zayıf,kendi çocuklarını ve başka çocuklar da istismar eden pedofolik kişilik.

Mohr (1962)'un görüşüne göre, pedofolik kişilikler korku ve yetersizlikleri nedeniyle yaşıtlarıyla sağlıklı cinsel ilişki kuramayan ve okşamalar ve oral temas gibi eylemlerle hem kız hem de erkek çocuklara yönlenmektedirler. 1978'de Summit'in çalışmalarında kadına yönelik zorbalıklarla ensest,çocuğa tecavüz ve sapık ensest pedofilik kişiliklerde daha çok görülmektedir. Baba-kız ensesti en sık rastlanan türdendir. Bu babaların özelliklerini şöyle sıralamak mümkündür:

Alkolik ve madde bağımlılığı
Aşırı şüphe ve bağnazlık
Kızına aşırı kıskançlık gösteren
Sınırlı zeka
Psikopatoloji
Annenin olmaması veya ailede koruyucu güç olarak bulunmayan anne
Paranoid kişilikte baba

Kültürel açıdan baktığımızda büyük bir sıklıkla ensestin birkaç kuşaktan beri sürdüğü ve normal görülmesi karakteristiktir. Bu olay kardeşler arasında da vardır. Büyük oranda bu kişiler de ensest kurbanlarıdır. Kendilerine yapılanları çocuklarına karşı tekrarlamaktadırlar. İstismar olgusu bir buçuk yaşla 17 yaşa kadar sürmekte en çok da 8-10 yaşları arasında yoğunlaşmaktadır.

Ensest ve istismar mağduru çocukların her şeyden önce özgüvenleri kaybolur. Güven duyguları sarsılır, en yakınlarından gördükleri bu davranış UTANÇ-SUÇLULUK-KORKU duyguları yaratır. Kendilerine zarar verme,kontrolsüz ilişkiye girme, kaygılar, depresyon, intihar girişimi içe kapanma gibi davranışlar gelişir. Çaresizlik-saklanma-hapsolma-çelişkili bir itiraf-hiçbir şey olmamış gibi davranma-sık hekime başvurma,uyum sorunları gibi yönelmeler gözlenebilir.

Çocuklar anaokulundan itibaren eğitilmeli iyi ve kötü dokunuşlar anlatılmalı, kendilerine ait olan bedenlerine kimsenin dokunmasına izin vermemeleri öğretilmelidir. Öğretmenler de öğrencilerini gözlemlemek, davranışlarını değerlendirmek onların açılmaları paylaşmaları için olanak sağlamalıdırlar.

Dilek DOĞU, Uzman Psikolog - DBE Yetişkin ve Aile Psikolojik Danışmanlık Merkezi

DBE Yetişkin ve Aile Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın Terapistlerimiz