Çocuk Yetiştirmenin Altın Kuralları

Ebeveynlik becerileri deneyimlerle gelişen, çocuğun yaşına göre esneklik gösteren, aile ve çocuk arasındaki iletişimin temelini oluşturan becerilerdir. Buna göre ebeveynlik tek bir doğrusu olmayan fakat belirli sınırlar ve kuralları içermesi gereken bir sistemi kapsamalıdır.

Buradan yola çıkılarak, “en doğru” ya da “en iyi” ebeveyn olmak kaygısını bir kenara bırakıp temel olarak neler yapılması gerektiğine karar vermek önemlidir. Çocuklarımıza verdiğimiz sevgi kadar onların huzurlu bir ortamda büyümesi tabii ki öncelikli görevimiz olmalıdır. Saygı ve sevgiyle yaklaştığımız çocuklarımıza özgürlük tanımak da kural ve sınır koymak kadar önemlidir. Sadece ebeveyn olarak neyi ne zaman uygulayacağınızın farkında olmak gerekir.

1. Koyduğunuz kurallar çocuğunuzun yaşına uygun olmalıdır.

Çocuklar uzun süre aynı yerde duramazlar. Sürekli hareket halinde oldukları için kazalar olabilir, söylediklerinizi unutabilirler. Koyduğumuz kurallarda önemli olan çocuğunuzun yaşına uygun, kontrol edebileceği davranışlara yönelik kurallar oluşturmaktır.

2. Kuralların sayısı yaşı ile orantılı olarak artış göstermelidir.

Kurallar ve sınırlar çocukların yaşlarıyla bağlantılı olmalıdır. 2 yaşındaki çocuğunuza kural koyarken vurmamak ya da eşyaları fırlatmamak gibi temel kurallar üzerinde yoğunlaşabilirsiniz. Çocuğunuz 4 yaşına geldiğinde ise bu kurallara yenilerini ekleyebilirsiniz.

3. Kurallara uyulmaması durumunda sonuçlarının ne olacağını çocuğunuzla önceden paylaşın.

Hatalı davranışı engellemeye yönelik en uygun yaptırımı bulduğunuzdan emin olun. Bir başka çocuğa vurma ve evde top oynama davranışlarının yaptırımları aynı olmamalıdır. Çocuğunuz hatalı bir davranış sergilediğinde ne ile karşılaşacağını önceden bilmelidir.

4. Kuralları ve sonuçlarını çocuklarınızla birlikte belirleyin.

Çocuğunuzla “vurmanın” ne demek olduğunu konuşun. Onun bu davranışı ve sonuçlarını anladığından emin olun.

5. Unutmayın bazı kurallar üzerinde uzun süre çalışmanız gerekebilir.

Bazen çocuklar belirli bir davranışı kısa sürede düzenlemekte zorluk çekebilirler. Böyle durumlarda sadece o davranışın üzerine odaklanmak yararlı olacaktır. Çocuğunuzla bu davranışı düzenlemek için farklı çalışmalar yapabilir, onun yeni yöntemler bulmasını sağlayabilirsiniz.

6. Evdeki herkes yaptırımlar karşısında tutarlı olmalıdır.

Koyulan kurallara karşı evde herkes aynı tutumu sergilemelidir. Anne ve babanın farklı uygulamaları, birinin daha affedici olması işleri herkes için daha da zorlaştıracaktır. Kural karşısında uygulanan yaptırımlar her zaman aynı olmalıdır. Böylelikle çocuğun davranışının değişim süresi kısalır.

Uzm. Psik. Ayşegül Moral Sabit - DBE Davranış Bilimleri Enstitüsü Çocuk ve Genç Bölümü

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın Terapistlerimiz