Çocuk ve Genç

Oyun, çocuğun sosyal, fiziksel ve zihinsel gelişimi için çok önemli olan ve çocuğun yaparken öğrendiği, sosyal ve fiziksel çevreyle uzlaştığı bir işlemdir. Bir çocuk için oyun oynamak, sosyal, fiziksel ve bilişsel gelişim için en iyi eğitim biçimidir. Oyunlar çocukların zihinsel, bedensel ve duygusal gelişiminde çok önemli bir rol oynamaktadır. Aslında oyun ve oyuncaklar çocuklar için çok önemli bir gelişim aracıdır. Çocuklar oyun yoluyla duygularını aktarmayı öğrenir, paylaşma, sorumluluk alma, başkalarının haklarına saygı gösterme ve ilişki kurma gibi sosyal becerilerini ve aynı zamanda yaratıcılıklarını geliştirir. Ancak oyunun ve oyuncakların çocuklar üzerindeki pozitif etkilerinde oyuncak seçiminin de çok büyük rolü vardır. Maalesef ki çocukları olumsuz olarak etkileyen oyuncaklar da vardır.

Günümüzde çocuklar çok yaygın bir şekilde bilgisayar oyunu oynamaktadır ve dijital oyunlar oyuncaklarla oynanan oyunlardan daha büyük bir alan doldurmaktadır. Bu bilgisayar oyunlarının da birçoğu şiddet içerikli ve aynı zamanda ürkütücüdür. Uzun dönemli bir araştırmaya göre şiddet içerikli bilgisayar oyunları çocukların agresif davranışlarını, agresif düşüncelerini ve fiziksel kavgaya girme oranlarını artırmaktadır. Çünkü bilgisayar oyunlarında çocuklar şiddet içeriğine aktif bir şekilde dahil olmaktadır. Bu sayede çocuklar birini öldürerek ve şiddet uygulayarak ya da kaçarak kazanmayı öğrenir.  Oyunlara ya katilin bakış açısından ya da ölümden kaçan, korkan ve ölmemek için mücadele eden karakterin gözünden bakarlar. Bu iki bakış açısı da çocukları derinden etkiler ve hayatta kalmak için şiddetin normalleştirildiği bir bakış açısı sunar. Bu nedenle çocuklarda agresif davranışlar ve düşünceler gözlemlenebilir. Aynı zamanda, bu konuya Kanadalı-Amerikalı psikolog Bandura’nın öne sürdüğü; etkileşim, taklit ve gözlem yoluyla gerçekleşen bir öğrenme yolu olan Sosyal Öğrenme Kuramından yaklaşırsak, çocuklar gözlemleyerek ve bu davranışlardan sonuç çıkararak öğrenir ve davranışlarını buna göre şekillendirirler. Yani oynadıkları oyundaki karakterin hareketlerini öğrenme ve uygulama eğilimine sahiptirler.

Gündemde olan, aynı zamanda bilgisayar oyunu da bulunan peluş oyuncak HUGGY WUGGY karakteri ve çocukların boğazlama davranışlarındaki artış da bu kuram ile açıklanabilir. Çünkü HuggyWuggy insanları boğarak ya da boğazlarını keserek öldürür ve çocukların davranışlarına bu gözlemlerinin yansıması da oldukça olasıdır. Bahsi geçen hayal ürünü karakter şu anda popüler olan bir oyuncak ancak çocukların davranışını negatif yönde etkileyen oyuncaklar ve bilgisayar oyunları oyun sektöründe yer almaya devam edecek. Burada önemli olan ebeveynlerin çocuklarının oyuncak ve oyun seçimindeki özeni ve dikkati. Çocukların gözlemleyerek de öğrenebilecekleri asla unutulmamalı ve olumsuz davranış içeren bilgisayar oyunları ya da ürkütücü oyuncaklar çocuklardan mümkün olduğunca uzak tutulmalı. Oyuncak seçiminde dikkat edilmesi gerek noktaları daha ayrıntılı görebilmek için linke tıklayabilirsiniz. Oyuncak seçiminde dikkat edilecek noktalar

KAYNAK

Ayten Egemen (2004); Oyun, Oyuncak ve Çocuk
Handan Uluğ (2007);Kuzey Adana’daki çocuk oyun alanlarının bitki seçimi yönünden irdelenmesi. 

DBE Çocuk ve Genç Psikolojik Danışmanlık Merkezi
Bizi Arayın  Terapistlerimiz