Test Seçiminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Bir testi kurumunuzda kullanmaya karar vermeden önce aşağıda size verilen sorulara tatmin edici cevaplar aramanız gerekir.

1. Test, Yurt Dışı Kaynaklı mıdır?

Türkiye uygulaması için yasal izin alınmış mıdır?
Testin orijinali geçerli ve güvenilir midir?
Türkçe dilsel adaptasyon çalışması yapılmış mıdır?

Yabancı bir test kullanırken, testin mutlaka dilsel tutarlılık çalışmasının yapılması gerekir. Test, yabancı dili çok iyi düzeyde olan en az iki veya daha çok kişi tarafından ayrı ayrı tercüme edilmeli, daha sonra testi adapte eden kişi tarafından son şekli verilmelidir.

Türkiye koşullarına uygun olarak geçerlik çalışmaları yapılmış mıdır?
Türkiye koşullarına uygun olarak güvenirlik çalışmaları yapılmış mıdır?
Türkiye'de yapılmış norm çalışması var mıdır?

2 . Test, Türkiye'de mi Geliştirilmiştir?

Eğer cevap evet ise şu sorulara yanıt aranması gerekir:

a. Test Geçerli midir?

Test içeriği, testin ölçmek istediği özellikle ilgili midir?

Bir test mutlaka ölçmek istediği özellikle ilgili olmak zorundadır. Örneğin; bir genel yetenek testinin içeriğinde mutlaka sözel, sayısal ve soyut kavramaya yönelik eşit düzeyde soru olmalıdır.

Testin gelecekteki performansı önceden tahmin etme özelliği var mıdır?
Uygulanan test sonuçlarına göre eleman seçimi yapıldıktan sonra, belli bir sürenin sonunda objektif performans değerlendirmesi yapılmalı ve bunun sonuçları ile test sonuçları arasında yüksek bir korelasyon olmalıdır.
Testin kriter geçerliği yapılmış mıdır? Aynı özelliği ölçen geçerli ve güvenilir bir test ile korelasyonuna bakılmış mıdır?
Testin alt ölçeklerinin belirlendiği faktör analizi yapılmış mıdır?
Test sonuçları kurumsal bazda belli demografik özelliklere ve belli çalışan özelliklerine göre farklılık göstermekte midir?
Test ayırt edici bir test midir?

b. Test Güvenilir midir?

Testin test-tekrar test güvenirliği nedir?

Testin bir hafta ara ile aynı gruba iki kez Türkçe uygulamaları arasındaki korelasyon katsayısı genel eğilime göre 0,70 ve üstü olmalıdır.
Testin farklı yöntemlerle hesaplanmış iç tutarlılık katsayıları nedir?
Güvenilir bir testte bu katsayılar ne olmalıdır?
Testin iç tutarlılık katsayıları iki farklı yöntemle hesaplanmış olması gerekmektedir. Cronbach Alfa ve Spearman katsayıları hesaplanmış olmalıdır. Psikolojik içerikli testlerde bu değerin genel eğilim olarak 0,70; bilişsel testlerde (Genel Yetenek, Genel Kültür vb.) ise 0,80 civarında olması beklenmektedir.
Testin "Standart Ölçüm Hatası(sem)" değeri nedir?
Standart Ölçüm Hatası değeri hesaplanmış olmalıdır. Bu değer 0'dan itibaren büyüdükçe testin güvenirliği kademe kademe düşüş göstermektedir.
Test sonuçlarının ortaya koyduğu dağılım, normal bir dağılım mıdır?
Test sonuçlarının dağılımı normal olmalıdır. Sağa veya sola çarpık dağılım veren testlerin, geçerliği ve güvenirliği düşmektedir.

c. Testin Soru Analiz İşlemleri Yapılmış mıdır?

Soru güvenirlik katsayıları hesaplanmış mıdır? Tüm soruların güvenirlik düzeyleri istenen düzeyde midir?
Testte yer alan her bir sorunun güvenirlik katsayısı en az 0,20 ve istatistiksel açıdan anlamlı olmalıdır.
Soru geçerlik(ayırdedicilik) katsayıları hesaplanmış mıdır? Tüm soruların geçerlik düzeyleri istenen düzeyde midir?
Testte yer alan her bir sorunun ayırt edicilik endeksi hesaplanmış ve testten yüksek puan alanlar ile düşük puan alanlar arasındaki farklılığı ortaya koyuyor olmalıdır.
Bilişsel testlerde, "soru güçlük endeksleri" hesaplanmış mıdır? Soru güçlük değerlerinin frekans dağılımı normal dağılım göstermekte midir?
Bilişsel testlerde her bir sorunun "güçlük derecesi" hesaplanmış olmalıdır. Güçlük derecesi 0,40.ın altına olanlar "zor"; 0,40-0,60 arasında olanlar "orta", güçlük derecesi 0,60'ın üstünde olan sorular ise "kolay" sorulardır.
Güvenilir bir testte kolay soruların % 16, orta güçlükte olan soruların %68 ve zor soruların %16 civarında olmaları beklenmelidir.

d. Testin Norm Çalışması Yapılmış mıdır? Bu Çalışmanın Norm Değerleri Nedir?

Test ham puanları, standart veya yüzdelik puanlara dönüştürülmelidir.

e. Test Kurumunuz İçin Kullanışlı mıdır?

Testin uygulanma koşulları pratik olmalıdır. Kullanışlı olmayan bir test, güvenirlik açısından düşük sonuçlar verir.

f. Testin, Benzer Testlere Göre Avantajları ve Güçlü Özellikleri Nedir?

Benzer testlerin avantajları ve güçlü yönleri yukarıdaki sorulara alınan yanıtların karşılaştırılmasıyla belirlenebilir.

Sağlıklı bir test de zaman içinde yıpranır: onlarında belli aralıklarla sağlık kontrolünden geçmeleri gerekmektedir. Bu nedenle kurumların kullandıkları testleri belli süreler içinde tekrar yukarıdaki aşamalardan geçirmeleri gerekmektedir. Özellikle testlerin geçerlik güvenirlik ve norm çalışmalarının yıllar içerisinde revizyondan geçmeleri yerinde olacaktır.

Bu soruların cevapları, DBE'nin tüm testleri için, en bilimsel yöntemlerle ele alınmış ve geliştirilmiştir. Testlerimiz müşterilerimizden gelen istekler doğrultusunda ve zamanla yenilenmektedir.

DBE Kurumsal Ölçme / Değerlendirme ve Eğitim Merkezi
Bizi Arayın Eğitmenlerimiz